PvdA akkoord met AZC in Zuidhorn

Vluchtelingen onderweg

De dramatische situatie in Syrië en Eritrea drijft wanhopige vluchtelingen hun huis uit. Wereldwijd zijn er 60 miljoen vluchtelingen onderweg. Vele duizenden vluchtelingen trekken door Europa.

Dag na dag zien we beelden die door merg en been gaan. Mensen worden op stations als dieren uit elkaar geslagen. Landen duwen stromen met vluchtelingen naar elkaar toe, stoppen ze in bussen, rijden ze naar de grens en gooien ze er dan uit op anderhalf vliegen van hier.

Wij kunnen ons gezicht niet afwenden. De politiek, de PvdA als regeringsverantwoordelijke, is mede verantwoordelijk voor het vinden van een oplossing. Dat betekent: mensen die in hoge nood zijn in Europees verband een veilig onderkomen bieden.

De meeste Syrische vluchtelingen bivakkeren in landen in de directe omgeving, voor het overgrote deel in Turkije. Een deel van de vluchtelingen zoekt een veilig heenkomen verder op. In Europa, zo ook in Nederland.

Deze toestroom en noodzakelijke opvang van vluchtelingen heeft in ons land tot een soms weerzinwekkende, hysterische discussie geleid. Geschreeuw, gescheld, opgestoken middelvingers, politici die elkaar de maat nemen in plaats van maatregelen te treffen, sociale media die soms functioneren als het open riool van xenofobie. Wij vinden dat een zorgwekkende ontwikkeling.

Zuidhorn en de locatie van het AZC

In Zuidhorn gaan we daar anders mee om. In september 2015 heeft het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) de gemeente gevraagd medewerking te verlenen aan de opvang van vluchtelingen.

De raad en het college van de gemeente Zuidhorn trokken zich het lot van de vluchtelingen aan. De raad heeft het college unaniem opdracht gegeven onderzoek te doen naar een opvanglocatie in de gemeente.

22 maart 2016 heeft het college een voorgenomen besluit genomen over de kleinschalige opvang voor maximaal 300 asielzoekers in de kern Zuidhorn voor een periode van maximaal vijf jaar.

Gekozen is voor de grootste kern van onze gemeente, vanwege de verhouding tussen het aantal inwoners en het aantal vluchtelingen.

De locaties splitsen zich in tweeën, het terrein van de voormalige basisschool De Borgh aan de Boslaan 20a en de voormalige basisschool Het Anker aan de Geert Waldastraat 2 in Zuidhorn.

Inspraak: gehoord willen worden!

Natuurlijk is het zo dat wanneer er een AZC in onze omgeving komt, dit een grote impact kan hebben. Daarom zijn veel vragen en zorgen die mensen hebben begrijpelijk en vaak ook heel terecht. Hierover verderop meer.

Maar in ieder geval dit, zoals wij ook in een eerdere bijdrage hebben aangegeven: de PvdA vindt dat het college aanvankelijk te lang te stil is geweest, inwoners hadden beter en eerder moeten worden geïnformeerd.

In het eerste deel van de inspraak heeft het college gekozen voor het informeren van de direct omwonenden, uit reacties bleek dat het uitnodigen wel wat ruimer had gekund, wat minder strikt en rigide was billijk geweest.

Dat het onderwerp leeft bij de mensen bleek uit de met 800 inwoners druk bezochte informatiemiddag- en avond. COA, vluchtelingenwerk, stichting welzijn, college en raad gaven antwoord op vragen die er leefden over de opvang en boden een luisterend oor voor de zorgen die leefden.

Alle avonden verliepen grotendeels in rustige sfeer, argumenten wonnen het van emotie.
In het tweede deel van de inspraak ging het op deze voet verder. Elke fractie werd door 2 comités van omwonenden uitgenodigd. De gesprekken verliepen, wat ons betreft in goede sfeer. We hebben een goed beeld gekregen wat er leefde, welke zorgen men heeft en aan welke voorwaarden er minimaal moet worden voldaan.

We willen daarom ook dat deze inwoners betrokken blijven bij het AZC en hun omgeving. Betrokken omwonenden worden uitgenodigd om mee te denken in klankbord- dan wel beheergroepen, tijdens de voorbereidingen. Wij vinden dat die blijvend moeten functioneren tijdens de gehele periode dat het AZC in Zuidhorn is gevestigd.

Het derde deel van de inspraak zijn we heel blij mee geweest. Het is goed om inspraak voorafgaand aan het besluit in een aparte hoorzitting te hebben georganiseerd. Andermaal is gebleken dat Zuidhorn anders reageert dan veel andere gemeenten.

Op de hoorzitting hebben betrokkenen zich goed laten horen. Zowel mensen die wat voor de vluchtelingen willen betekenen, meer dan 100 vrijwilligers die hun hulp aanbieden, als mensen die bezwaren tegen onderdelen van de plannen maken. Iedereen is overtuigd van de noodzaak tot bieden van opvang. Men verschilt vooral van mening over de locatie.

De gehele inspraak overziend kunnen we stellen dat het een redelijk proces is geweest, waarbij velen zich betrokken hebben gevoeld. Een andere conclusie die wij als fractie hebben getrokken, is dat het veel beter zou zijn geweest om vooraf inwoners uit de gemeente, vooral die van de 3 grootste dorpen, te laten meedenken over de keuze van de locatie. Daarmee was het draagvlak voor de uiteindelijke keuze groter geweest. Het college is hierin, vooraf geïnformeerd door het COA, te voorzichtig geweest.

Hoogstwaarschijnlijk is men uitgegaan van de grootst gemene deler, maar Zuidhorn is geen gemiddelde. Zuidhorn was prima in staat geweest dit proces samen met de inwoners te doorlopen. Zoals wel in Heerenveen en Raalte is gebeurd.

Zorgen uit de inspraak
Integratie

Het college wil en dat standpunt delen wij, een humane opvang midden in de samenleving. Niet ver weggestopt als tweederangsburgers, maar ontvangen als gasten in een gastvrije samenleving. Een teken van beschaving. Dit standpunt moet niet verward worden met integratie.

Vluchtelingen komen niet om te integreren. Ze komen om weg te zijn uit hun ellendige situatie, vluchten voor oorlogsgeweld en vervolging. Ze komen voor hun rust. Uit het bezoek aan het AZC in Musselkanaal hebben we kunnen begrijpen dat veel AZC-ers dolgraag wat terug willen doen voor die rust, ze zijn dankbaar voor de geboden opvang en willen heel graag vrijwilligerswerk doen. Dat is een stap op weg naar integratie, maar die moeten we met hen nemen en niet voor hen beslissen.

Huisvesting statushouders

Een punt van zorg is verder de huisvesting van de statushouders. Het is niet het punt dat vanavond op deze agenda staat, maar het is wel een gevolg van deze beslissing en het is iets wat velen bezighoudt en waar omwonenden al plannen voor bekendmaakten.

Statushouders hebben de procedure doorlopen en mogen (voorlopig) in Nederland blijven. Zij hebben recht op reguliere woonruimte. In de gemeente Zuidhorn hebben we dus in de komende jaren meer sociale huurwoningen nodig. Voor deze statushouders, maar even zo goed voor andere woningzoekenden. Zuidhorn groeit, en we hebben daarom meer en goede, betaalbare huisvesting nodig.

Veiligheid en overlast

Uit vele cijfers blijkt dat het meevalt. Bewoners van een AZC zijn niet crimineler dan inwoners in Nederland. Daar komt nog bij dat alle incidenten worden gemeld, tot het ‘lenen van de tandpasta ‘ toe. Maar daar gaat het ons natuurlijk niet om. We willen dat het bij ons in Zuidhorn meevalt.

Uit alle gesprekken die we hebben gevoerd, begrijpen we dat iedereen zijn best wil doen dat het goed gaat met de veiligheid en de beperking van overlast. Zowel op het AZC als in de omgeving.

De burgemeester heeft aangegeven als hoofdverantwoordelijke, zich daarvoor te willen inzetten. Stichting Welkom vluchtelingen Zuidhorn, omwonenden, allen hebben aangegeven daarvoor hun best te doen. De comités hebben een beheerplan model Zutphen ingebracht, dat nu als een motie voorligt. Wij steunen deze van harte.

Locatiekeuze

Wat duidelijk is dat iedereen vindt dat de locatie De Borgh een krappe locatie is. Wij ook. Iedereen had graag een grotere locatie gehad die ook aan de vooraf bepaalde voorwaarden had voldaan. Dat is het college niet gelukt.

De vraag is dan ook vooral òf de locatie tè krap is. Wij staan op het standpunt, dat als het COA had gevonden dát het tè krap was, zij het zou hebben aangegeven, vanuit haar jarenlange ervaring met het beheren van AZC’s.

Van groter belang wordt hoe de omgeving/ het terrein rondom de woonafdelingen wordt ingericht, hoe de omgeving met het AZC omgaat, hoe het AZC wordt ingebed in de samenleving, of men zich welkom gaat voelen en of bewoners wat terugdoen voor onze samenleving. Als dat gaat lukken, dan gaat een AZC op deze locatie slagen. Daarvoor hebben we het vertrouwen en de medewerking van iedereen nodig. Wij hebben het vertrouwen in het bestuur, in de mensen die komen en de mensen die er zijn. Dat is in de afgelopen maanden wel duidelijk en zichtbaar geworden. Wij gaan derhalve akkoord met het voorstel.